Oil City » Bóbrka

Bóbrka

Adolf Jabłoński – powstaniec, innowator, dyrektor

Adolf Jabłoński urodził się w 1825 roku w Krasocinie, zmarł w 1887 w Bóbrce. Jako student farmacji w Warszawie został osadzony w stołecznej Cytadeli za działalność spiskową. Po dwóch latach karnie wcielono go do armii Imperium Rosyjskiego. Po powrocie z Syberii walczył w szeregach oddziałów powstańczych w 1863 roku. W 1870 roku nawiązał kontakt z Ignacym Łukasiewiczem, Tytusem Trzecieskim i Karolem Klobassą. Jabłoński został wysłany przez nich do Stanów Zjednoczonych w celu podniesienia kwalifikacji. W Ameryce zapoznał się z pracą kopalń, a także studiował geologię, górnictwo, chemię oraz fizykę. Zdobyte doświadczenie pozwoliło mu konstruować własne maszyny. Po śmierci Ignacego Łukasiewicza Jabłoński został dyrektorem kopalni w Bóbrce.

Ignacy Łukasiewicz – pionier społecznej odpowiedzialności biznesu w przemyśle naftowym

Wprowadził robotnicze ubezpieczenia nazywane kasami brackimi, do której składki miał odprowadzać każdy pracownik. W kopalni w Bóbrce składka ubezpieczeniowa wynosiła 3 centy od każdego zarobionego przez robotnika złotego reńskiego. W razie wypadków, chorób lub śmierci robotnika rodzina otrzymywała z kasy brackiej wsparcie finansowe. Łukasiewicz organizował również tak zwane kasy gminne udzielające robotnikom krótkoterminowych pożyczek bez oprocentowania. Łożył także na edukację robotniczych dzieci, zakładając kolejne szkoły i ochronki. Propagował i finansował obsadzanie dróg publicznych drzewami owocowymi.

Inżynier Zenon Suszycki – założyciel Praktycznej Szkoły Wiercenia Kanadyjskiego

Zainteresowania techniczne zawiodły go na Wydział Matematyczno-Fizyczny Uniwersytetu Moskiewskiego. W wieku 23 lat wstąpił w szeregi armii powstańczej. Został ranny, lecz udało mu się ujść z pola bitwy, a następnie wyemigrować do Paryża. Tam wstąpił do Wyższej Szkoły Górniczej École des mines i w 1870 roku uzyskał tytuł inżyniera górnictwa. Powrócił na ziemie polskie, wybierając ze względów bezpieczeństwa Galicję. Zajął się rozwijaniem nowej gałęzi przemysłu, jaką było nafciarstwo. Otrzymał posadę dyrektora kopalni ropy w Ropiance koło Dukli, gdzie otworzył Praktyczną Szkołę Wiercenia Kanadyjskiego. O jego sukcesach edukacyjnych najlepiej świadczy fakt, że wszystkie urzędy górnicze i dyrekcje kopalń bez zastrzeżeń uznawały zaświadczenia o ukończeniu szkoły Suszyckiego.

Karol Klobassa – współtwórca pierwszego nowoczesnego przedsiębiorstwa naftowego

Studiował na Akademii Rolniczej w Hohenheim na wydziale agronomicznym. W tamtym czasie zaangażował się w tajną działalność konspiracyjną, która w 1846 roku zaprowadziła go na niemal rok do więzienia w Sanoku. Przełomową decyzją biznesową Klobassy była zgoda udzielona Tytusowi Trzecieskiemu i Ignacemu Łukasiewiczowi na początkowo darmowy odwiert na jego działce w Bóbrce. Trzecieski i Łukasiewicz poszukiwali ropy, którą chcieli wykorzystywać po destylacji w przemyśle (między innymi do oświetlania). Tym sposobem w 1854 roku powstała pionierska kopalnia ropy naftowej.

OIL CITY – największy szyb naftowy w Galicji

Wydobycie i destylację ropy naftowej na skalę przemysłową rozpoczęto w połowie XIX wieku. Pionierskimi ośrodkami były Rosja (Bibi-Heybat w Azerbejdżanie, 1846 albo 1848), Austro-Węgry (Siary i Bóbrka w Galicji, 1852–1854), Rumunia (Ploiești, 1856–1857), Kanada (Oil Springs w Ontario; 1858), Stany Zjednoczone (Titusville w Pensylwanii, 1859) i . Na początku XX wieku Galicja (dziś na terenie Polski i Ukrainy) stała się trzecim ośrodkiem wydobywczym na świecie, po Stanach Zjednoczonych i Rosji.
Największym szybem naftowym Galicji był Oil City w Tustanowicach (obecnie dzielnica miasta Borysław na Ukrainie). Ten galicyjski gigant często pojawiał się na ówczesnych widokówkach. Właśnie od niego swą nazwę bierze gra symulacyjna opracowana przez Małopolski Instytut Kultury w Krakowie. Jak doszło do odkrycia największych złóż Galicji i odwiercenia szybu Oil City?

Tytus Trzecieski herbu Strzemię – wytrwały poszukiwacz czarnego złota

Podróżował i studiował w Lipsku, Berlinie, Möglin, Hohenheimie. Powrócił po kilku latach jako wykwalifikowany rolnik i górnik. W 1853 roku stado baranów – istotne źródło dochodów folwarku w Polance – zaczęła dziesiątkować epidemia. Sprowadzony z Bóbrki znachor polecił smarować barany czarną mazią, w którą obfitowały miejscowe potoki. Kuracja przyniosła niespodziewanie dobre efekty, co skłoniło Tytusa Trzecieskiego do bliższego zainteresowania się tą substancją. W 1861 roku doszło do zawiązania nowej spółki naftowej Łukasiewicz – Klobassa – Trzecieski. Została oparta na umowie ustnej trzech wspólników i funkcjonowała w takiej postaci 8 lat, do 1868 roku.

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności