Destylarnią nazywamy urządzenie, które umożliwia rozdzielanie i oczyszczanie ciekłych związków chemicznych, wykorzystując fakt, że wrząca mieszanina ciekła (np. ropa naftowa) wysyła parę o innym składzie niż skład tej mieszaniny. Po skropleniu pary w różnych zakresach temperatur otrzymuje się szereg frakcji. Dla ropy naftowej są to: benzyna, nafta, olej napędowy oraz mazut.

Gaz ziemny przeważnie towarzyszy pokładom ropy naftowej, ale występuje również samodzielnie. Złoża ropy i gazu powstały w podobny sposób – w wyniku przeobrażenia szczątków organicznych nagromadzonych w skałach osadowych, głównie pochodzenia morskiego. Technika poszukiwań złóż gazu i wierceń jest taka sama jak w przypadku ropy. Po raz pierwszy w Polsce gaz ziemny zastosowano w 1896 roku do zasilania kotłowni przy kopalni ropy naftowej w Schodnicy. Pierwszy gazociąg, którym przesłano gaz ziemny ze złóż do pierwszej w Europie gazoliniarni oraz rafinerii ropy naftowej w Borysławiu, powstał w 1912 roku i miał długość 12 km.

Jest to pompa, zwana inaczej żurawiem pompowym lub konikiem. Dzięki niej można wydobywać ropę naftową ze złoża, w którym ciśnienie jest zbyt niskie, aby mogła ona wydostawać się samoistnie. Pompa taka jest napędzana za pomocą systemu mechanicznego zwanego kieratem, zasilanego elektrycznie lub spalinowo.

Umocniona (najczęściej drewnem i łojem) studnia, z której ręcznie czerpano ropę naftową. Budowa kopanki była bardzo niebezpieczna. Kopaczom groziło zasypanie przez osuwającą się ziemię oraz zatrucie gazami wydostającymi się ze złoża. Bywały przypadki, że ropa w czasie kopania napływała bardzo szybko pod własnym ciśnieniem, grożąc kopiącym zatopieniem. Najgłębsze kopanki miały ponad sześćdziesiąt metrów.

Robotnik zajmujący się wydobyciem ropy naftowej w najprostszy sposób: za pomocą miotły z końskiego ogona, którą zanurzał w ropie pojawiającej się w zagłębieniach lub dołkach specjalnie kopanych i wykręcał do wiader, lub zakończonego wiadrem kołowrotu. Mimo rozwoju technologii wydobywczych zawód łebaka przetrwał do czasów drugiej wojny światowej. Było to zajęcie bardzo niebezpieczne – patrz: kopanka.

Mężczyzna trudniący się wydobywaniem ropy naftowej z płytkich kopanek i naturalnych wycieków, a także jej przeróbką (chałupniczą destylacją) i handlem uzyskanymi w jej rezultacie smarami technicznymi i olejami. Zajęcie to do drugiej wojny światowej było źródłem dochodu dla wielu rodzin z Małopolski i Podkarpacia. Przykładowo, w łemkowskiej wsi Łosie, gdzie można dziś zwiedzać Zagrodę Maziarską, w 1900 roku handlem produktami pochodzenia naftowego trudniło się ponad dwustu maziarzy, którzy docierali do Siedmiogrodu, Ukrainy, Rosji, a także wyprawiali się na Litwę, Łotwę oraz na Węgry.

Dużym problemem przy wykonywaniu kopanek była woda, która mogła przerwać prace, jeżeli nie udało się jej skutecznie odprowadzić. Także wiercenie za pomocą wież wiertniczych i późniejsza eksploatacja złoża uruchamiały dopływ wody, która musiała być odpompowana. Stąd tak duże znaczenie pomp: ręcznych, parowych lub spalinowych.

W rafinerii proces obróbki ropy naftowej składa się z trzech etapów: destylacji frakcyjnej (patrz: destylarnia), krakingu (przerób ciężkich frakcji ropy naftowej poprzez rozrywanie długich łańcuchów węglowodorowych, dzięki czemu uzyskujemy frakcje lżejsze: benzynę i olej napędowy) oraz reformingu (proces otrzymywania benzyny z lżejszych frakcji przez rozbicie prostych łańcuchów alkanów i przebudowanie ich w łańcuchy rozgałęzione).

W celu otrzymania produktów handlowych uzyskane frakcje poddaje się procesom uszlachetniającym, na przykład odsiarcza się benzynę.

Ropa naftowa (dawniej „skałolej”, czyli olej skalny, łac. petroelum od słów petra: „skała” i oleum: „olej”) jest mieszaniną węglowodorów oraz substancji nieorganicznych. Po wydobyciu ze złoża jest ciemnobrunatnej bądź czarnej barwy oraz ma silny i wyrazisty zapach. Ma gęstość mniejszą od wody, co widać na powierzchni oceanów, gdy ropa wyleje się z tankowca, tworząc olbrzymie i zabójcze dla życia dryfujące plamy.

Ropę znano już w starożytności. Wykorzystywano ją do balsamowania ciał, oświetlania oraz w technice wojskowej. Później używano jej w medycynie ludowej i do smarowania osi wozów. Początkowo „olej skalny” zbierano z powierzchni miejsc naturalnego wypływu z warstwy roponośnej lub szczeliny skalnej albo wydobywano go z płytkich kopanych zagłębień. Następnie zaczęto go wydobywać przez pompowanie.

Rozwój górnictwa naftowego w Galicji i na świecie nastąpił w drugiej połowie XIX wieku. Powstały kopalnie i w krajobrazie Galicji pojawiły się malownicze szyby i kiwony. Obecnie w Polsce ropę naftową wydobywa się – w ilościach niewielkich w stosunku do potrzeb – w 85 złożach ulokowanych w trzech częściach naszego kraju: na Niżu Polskim, na Bałtyku i w Karpatach.

Ropa naftowa wciąż jest najważniejszym źródłem energii na świecie. Produkty naftowe są jak dotąd nie do zastąpienia, szczególnie w postaci paliw silnikowych; w procesach wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej ich znaczenie stale maleje. Z produktami ropopochodnymi spotykamy się na każdym kroku, choćby używając kosmetyków, których składnikiem jest olej mineralny (wazelina) będący produktem ubocznym procesu destylacji ropy naftowej.

Uproszczona forma wieży wiertniczej, którą stawiano nad szybem. Trójkąt budowano z trzech drewnianych bali, spiętych na szczycie. Z czasem w krajobrazie galicyjskim trójkąty zostały wyparte przez wieże wiertnicze.