Ropa naftowa
Ropa naftowa (dawniej „skałolej”, czyli olej skalny, łac. petroelum od słów petra: „skała” i oleum: „olej”) jest mieszaniną węglowodorów oraz substancji nieorganicznych. Po wydobyciu ze złoża jest ciemnobrunatnej bądź czarnej barwy oraz ma silny i wyrazisty zapach. Ma gęstość mniejszą od wody, co widać na powierzchni oceanów, gdy ropa wyleje się z tankowca, tworząc olbrzymie i zabójcze dla życia dryfujące plamy.
Ropę znano już w starożytności. Wykorzystywano ją do balsamowania ciał, oświetlania oraz w technice wojskowej. Później używano jej w medycynie ludowej i do smarowania osi wozów. Początkowo „olej skalny” zbierano z powierzchni miejsc naturalnego wypływu z warstwy roponośnej lub szczeliny skalnej albo wydobywano go z płytkich kopanych zagłębień. Następnie zaczęto go wydobywać przez pompowanie.
Rozwój górnictwa naftowego w Galicji i na świecie nastąpił w drugiej połowie XIX wieku. Powstały kopalnie i w krajobrazie Galicji pojawiły się malownicze szyby i kiwony. Obecnie w Polsce ropę naftową wydobywa się – w ilościach niewielkich w stosunku do potrzeb – w 85 złożach ulokowanych w trzech częściach naszego kraju: na Niżu Polskim, na Bałtyku i w Karpatach.
Ropa naftowa wciąż jest najważniejszym źródłem energii na świecie. Produkty naftowe są jak dotąd nie do zastąpienia, szczególnie w postaci paliw silnikowych; w procesach wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej ich znaczenie stale maleje. Z produktami ropopochodnymi spotykamy się na każdym kroku, choćby używając kosmetyków, których składnikiem jest olej mineralny (wazelina) będący produktem ubocznym procesu destylacji ropy naftowej.